Günlük Notlar Yazılar

Yordar mı Ne Demek? Bir Psikoloğun Meraklı Bakışıyla İnsan Zihninin Derinliklerine Yolculuk Bir psikolog olarak, insan zihninin kelimelere nasıl anlam yüklediğini gözlemlemek her zaman büyüleyici olmuştur. Günlük konuşmalarımızda sıkça duyduğumuz bazı kelimeler, aslında düşündüğümüzden çok daha derin anlamlar taşır. “Yordar mı” ifadesi de bunlardan biridir. Dışarıdan bakıldığında basit bir sorgu gibi görünür; ancak psikolojik açıdan ele alındığında, bu kelime bireyin düşünme biçimini, öngörüsünü ve bilişsel işleme süreçlerini yansıtan zengin bir kavramdır. Yordamak: Zihnin Öngörü Mekanizması “Yordar mı” ifadesinin kökeninde yer alan “yordamak” kelimesi, aslında tahmin etmek, kestirmek ya da bir olasılığı önceden sezmek anlamına gelir. Psikolojide bu kavram, özellikle bilişsel…

Kamçılı Bakteri Var mı? Mikroskobik Dünyanın Dans Eden Yıldızları! Merhaba sevgili meraklı okurlar! Bugün sizlerle biraz mikroskobik boyutlara iniyoruz. Ama öyle sıkıcı laboratuvar havası yok, merak etmeyin. Beyaz önlüklerimizi bir kenara bırakın, elimize büyüteci alalım ve biraz eğlenerek öğrenelim. Çünkü evet, “Kamçılı bakteri var mı?” sorusu hem bilimsel hem de komik bir maceraya dönüşebilir! — Kamçılı Bakteri Nedir, Ne İşe Yarar? Bakteriler genellikle “küçük ama tehlikeli” olarak bilinir, ama hepsi öyle değildir. Bazıları oldukça zararsız, hatta sevimlidir (tabii mikroskop altından bakarsanız). Kamçılı bakteriler, hareket edebilmek için “flagellum” adı verilen kamçılara sahiptir. Yani evet, bazı bakterilerin kuyruk gibi salladıkları bu incecik…

Ritüellerin Gölgesinde Güzellik: Saç Boyandıktan Sonra Şampuanla Yıkanır mı? Kültürlerin renkli dokularını, sembollerle örülü gündelik pratiklerini incelemeyi seven bir antropolog olarak, çoğu zaman küçük bir davranışın derin anlamlarını keşfetmeye çalışırım. Saç boyandıktan sonra şampuanla yıkanır mı? sorusu, yalnızca kozmetik bir merak değil; bireyin kimliği, topluluğun estetik anlayışı ve kültürel ritüeller arasındaki görünmez bağları ortaya çıkaran antropolojik bir pencere gibidir. Çünkü her toplumda beden, sadece biyolojik bir varlık değil, aynı zamanda kültürel bir metindir. Saçın Ruhu: Ritüeller ve Temizlik Anlayışı Antropolojik açıdan bakıldığında, saç yalnızca güzellik göstergesi değil, kimliğin, aidiyetin ve dönüşümün en güçlü sembollerinden biridir. İnsanlar tarih boyunca saçlarını kesmiş,…

Kampana Ömrü Ne Kadar? Zamanın, Dayanıklılığın ve Kültürün Ortak Dili Kampana… Kimi için bir fren diski, kimi için bir ustalık hikayesi, kimine göreyse zamanla yarışan bir mekanik simge. “Kampana ömrü ne kadar?” sorusu, yüzeyde teknik bir soru gibi dursa da, aslında içinde küresel üretim anlayışlarını, yerel bakım kültürünü ve dayanıklılığa bakış biçimimizi barındırıyor. Her ülke, her toplum, hatta her birey kampanaya farklı gözle bakar. Kimisi “yeter ki çalışsın” der, kimisi “bir parça bozuldu mu yenisi gelsin” anlayışıyla hareket eder. Ama hepsinin ortak bir noktası vardır: zamanla, kullanım kültürüyle ve değer anlayışıyla sınanmak. Kampananın ömrü, sadece kilometreyle ölçülmez; onunla nasıl davrandığın,…

Presbiyopi Ne Demektir? Ekonomik Bir Bakışla Görmenin Azalan Verimliliği Bir ekonomist olarak dünyaya bakarken her zaman şu ilkeyi hatırlarım: kaynaklar sınırlıdır, seçimler ise sonsuz. Gözümüz, bu kaynaklardan biridir; enerji, dikkat ve zaman gibi kıymetli bir varlıktır. Ancak tıpkı sermaye gibi, o da zamanla verimliliğini yitirir. İşte tam bu noktada presbiyopi kavramı devreye girer. Latince kökeniyle “yaşlı göz” anlamına gelen presbiyopi, yaş ilerledikçe göz merceğinin esnekliğini kaybetmesi sonucu, yakın nesnelere odaklanmanın zorlaşmasıdır. Fakat bu yazıda presbiyopiyi yalnızca tıbbi bir durum olarak değil; aynı zamanda bir ekonomik metafor olarak ele alacağız — çünkü tıpkı gözün netliği gibi, ekonominin de zamanla değişen bir…

Kadınlarda Çekiç Ağırlığı Ne Kadardır? Edebiyatın Gücüyle Bir Kadın Hikayesi Edebiyat, insanın ruhuna dokunmanın, kelimelerle dünyaları yaratmanın en güçlü yoludur. Bir edebiyatçı olarak, kelimeler yalnızca anlatılacak bir öykünün araçları değil, aynı zamanda her bir insanın iç dünyasına açılan kapılardır. Anlatılar, zaman zaman bedeni, zaman zaman zihni dönüştürür ve her satır, bir karakterin, bir toplumun, bir kadının hikayesini yeniden şekillendirir. Bu yazı, kelimelerin gücünü, anlamlarının derinliğini ve kadınların fiziksel gücünü sembolize eden bir “çekiç ağırlığı” üzerinden inceleyecek. Kadınların bedenleri, toplumların algıları ve içsel dirençleri arasındaki ilişkiyi, edebiyatın dönüştürücü gücüyle keşfetmeye davet ediyorum. Kadınların çekiç ağırlığı, sadece bir fiziksel ölçüm değil, aynı…

Gülistan Nerenin İsmi? Kültürler Arası Bir Antropolojik İnceleme Bir Antropoloğun Giriş Perspektifi: Kültürlerin Derinliklerine Yolculuk Antropologlar, dünyayı ve insanları anlamanın en ilginç yollarından birinin kültürel çeşitliliği keşfetmek olduğunu bilirler. Her toplum, kendi ritüelleri, sembolleri, gelenekleri ve kimlikleriyle dünya üzerindeki yerini belirler. Bir kelime, bir isim veya bir nesne, o toplumun kültürel yapısını, değerlerini ve dünya görüşünü taşır. Gülistan ismi de tam olarak bu tür bir kültürel yapıyı anlamamıza yardımcı olabilecek önemli bir örnektir. Bu yazıda, Gülistan’ın hangi kültüre ait olduğunu ve bu ismin taşıdığı sembolik anlamları antropolojik bir bakış açısıyla inceleyeceğiz. Gülistan ismi, bazen bir yerin adı gibi algılansa da,…

Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü ve Göz Sağlığında Bilinçli Seçimler Bir eğitimci olarak her zaman şuna inanırım: Öğrenme yalnızca bilgi edinmek değildir; aynı zamanda farkındalık kazanmanın, kendini dönüştürmenin ve yaşam kalitesini artırmanın en etkili yoludur. Göz sağlığı gibi bedensel konular da bu dönüşümün bir parçasıdır. Gözlerimiz sadece dünyayı görmemizi sağlamaz, aynı zamanda öğrenme sürecimizin en güçlü araçlarından biridir. Peki, göz sağlığımızı korumak için doğadan nasıl faydalanabiliriz? Bitki çayları bu konuda bize nasıl yardımcı olur? Göz Sağlığını Öğrenmek: Pedagojik Bir Yaklaşım Öğrenme teorileri, bilgiyle deneyim arasında köprü kurar. Göz sağlığı konusunda da benzer bir pedagojik süreç işler: bilgiyi almak, anlamlandırmak ve yaşamımıza entegre…

Faiz Oranı Yüksek Olursa Ne Olur? Ekonominin Nabzını Tutan Bir Gerçek Faiz oranları… Ekonomiyle az çok ilgilenen herkesin kulağına tanıdık gelen ama etkilerini tam olarak kavrayamadığı bir kavram. Çoğumuz için “yüksek faiz” kulağa kötü, “düşük faiz” ise iyi gibi gelir. Peki bu gerçekten doğru mu? Faiz oranı yükseldiğinde ekonomide neler olur? Bireylerden şirketlere, yatırımlardan enflasyona kadar uzanan etkileri nasıl ortaya çıkar? Bu yazıda, bilimsel bir merakla ve herkesin anlayabileceği bir dille faiz oranlarının yükselmesinin sonuçlarını adım adım keşfedeceğiz. Faiz Oranı Nedir ve Neden Yükselir? Faiz oranı, paranın zaman değeriyle ilgili temel bir göstergedir. Basitçe söylemek gerekirse, bir kişi ya da…

Argoda “Düz Taban” Ne Demek? Bilimin ve Kültürün Kesiştiği Nokta Günlük hayatta sıkça duyduğumuz argo ifadelerden biri olan “düz taban”, ilk bakışta sadece bir ayak yapısı gibi görünebilir. Ancak bu kelimenin, bilimsel kökenlerinden uzaklaşıp sosyal iletişimde bambaşka anlamlar kazandığını fark etmek, hem dilin evrimine hem de insan davranışlarının altındaki psikolojik dinamiklere ışık tutar. Gelin, bu deyimi sadece bir hakaret ya da sokak jargonunun ötesine taşıyarak bilimsel bir mercekle inceleyelim. “Düz taban” gerçekten ne anlama geliyor ve neden bu kadar yaygın kullanılıyor? Kelimenin Temel Anlamı: Tıpta Düz Tabanlık Nedir? Bilimsel olarak “düz tabanlık” ya da tıptaki adıyla pes planus, ayak tabanının…